Önsöz

xiii

Bölüm 1. Dil Bilimi ve Gramer Kavramları Üzerine Terminolojik Notlar

15

1.1. Anlam

15

1.2. Anlatılan

16

1.3. Anlatım

17

1.4. Bağımsız Kuruculara İndirgeme Yöntemi

17

1.5. Bağlaç

17

1.6. Belirteç

18

1.7. Belirteç öbek yapısı

18

1.8. Belirteç Tamlananı

19

1.9. Belirteç Tümleci/ Belirteçleyen

19

  1.10. Belirten

19

1.11. Belirtilen

19

1.12. Belirtme Öbek Yapısı

19

  1.13. Birleşik Cümle

19

1.14. Bitimli Şekil

21

1.15. Cümle

21

1.16. Cümle Ögeleri

21

1.17. Çatı Kategorisi/Ulamı

22

1.17.1.Etken Çatı

23

1.17.2. İşteş Çatı

23

1.17.3 Ettirgen Çatı

23

1.17.4. Edilgen Çatı

23

1.17.5. Dönüşlü Çatı

23

1.18. Dil Dizgesi / Dil Sistemi / Dil

23

1.19. Dizge

24

1.20. Dizim

24

1.21. Dolaylı Tümleç

24

1.22. Dolaysız/Düz Tümleç

24

1.23. Ek

24

1.24. Fiil

25

1.25. Fiilin Gramer Kategorisi

26

1.26. Fiillerin İsimsi Şekilleri Kategorisi

26

1.27. Fiil Şekli

27

1.28. Fiillerin Yüklem Kategorisi

27

1.29.  Fonem

28

1.30. Görünüşlük Kategorisi

28

1.31. Gösterge

30

1.32. Gövde

31

1.33. Gramer

31

1.34. Gramer Şekli

32

1.35. Gramer Kategorisi

33

1.36. İkincil Temsil Etme / Hipostaz Kategorisi

34

1.37. İlgeç

36

1.38. İsim

37

1.38. İsimler Topluluğu

38

1.40. İsimlerin Belirlilik – Belirsizlik Kategorisi

39

1.41. İsimlerin Yüklem Kategorisi

39

1.42. İsmin Gramer Kategorisi

40

1.43. İsmin Hal Kategorisi

40

1.44. İsmin İyelik Kategorisi

42

1.45. Kelime/ Sözcük

43

1.46. Kelime Çekimi

46

1.47. Kelime Sınıfları/Türleri

49

1.48. Kip

50

1.49. Kiplik/ Modalite

51

1.50. Kiplik Leksemleri

52

1.51. Leksem

54

1.52. Leksem Üretimi

54

1.53. Leksem Sınıfları

56

1.53.1. İsimler

59

1.53.2. Sıfatlar

59

1.53.3. Zarflar

60

1.53.4. Sayı Adları

60

1.53.5. Zamirler

60

1.53.6. Predikatifler

61

1.53.7. Fiiller

61

1.53.8. Ünlemler

62

1.53.9. Yansımalar / Onomatopiler

62

1.53.10. Yardımcı Leksemler

62

1.53.10.1.  Kiplik / Modalite Leksemleri

62

1.53.10.2.  Yaraçlar

63

1.53.10.3.  İlgeçler

63

1.53.10.4.  Bağlaçlar

63

1.54. Leksikoloji

64

1.55. Modalite

65

1.56. Modalite Leksemleri

65

1.57. Monem

65

1.58. Morf

68

1.59. Morfem

68

1.60. Morfoloji

72

1.61. Öbek Yapıları

75

1.62. Öbek Yapılarının Birimleri /Yapı Birimleri

77

1.62.1. Sıralı (Kopulatif) Öbek Yapıları

77

1.62.2. Tamlayıcı Öbek Yapıları

77

1.62.3. Yargısal (Predikatif) Öbek Yapıları

77

1.63. Özne

78

1.64. Predika

78

1.65. Predikatifler

79

1.66. Sentagma

79

1.67. Sıfat

79

1.68. Sıralı Yapılar

80

1.69. Söylem/Söz

80

1.70. Söz Dizimi/Sentaks

81

1.71. Söz Diziminin Birimleri

83

1.72. Yargısal (Predikatif) Kelime Öbekleri

85

1.73. İsimlerin Bitimli Şekilleri İle Kurulan Kelime Öbekleri. İsim Cümleleri

85

1.74. Fiillerin Bitimli Şekilleri İle Kurulan Kelime Öbekleri. Fiil Cümleleri

85

1.75. Tamlayıcı (Atributif) Kelime Öbekleri

86

1.75.1. Belirtme Öbekleri

86

1.75.2. Tümleme Öbekleri

86

1.75.3. Belirteç Öbekleri

86

1.76. Sıralı (Kopulatif) Öbekler

87

1.77. Statü Kategorisi/Ulamı

87

1.78. Süje

88

1.79. Tamlayıcı/Atributif Öbek Yapıları

88

1.80. Tümleç

88

1.81. Tümleç tamlananı

88

1.82. Tümlenen

88

1.83. Tümleme öbekleri

88

1.84. Tümleyen

89

1.85. Yalın Cümle

89

1.86. Yan Cümle

89

1.87. Yaraç

89

1.88. Yargı

90

1.89. Yargısal / Predikatif Öbek Yapıları

90

1.90. Yüklem

90

1.91. Yüklem Kategorisi

91

1.92. Zamir/Adıl

91

1.93. Zarf

91

Bölüm 2. Söz Diziminin Birimleri ve İşlevleri       

93

2.1. Yargısal (Predikatif) Yapılar

98

2.1.1. Leksik Anlamlar Esasında Çalışan Yargısal Yapılar.

98

2.1.1.1. Predikatiflerle Oluşmuş Yargısal Öbek Yapıları

98

2.1.1.2. Leksik Birimler Üzerinde Kurulu İki Bileşenli Yargısal Öbek Yapıları

99

2.1.1.3. –de Hal Eki Esasında Çalışan İki Bileşenli Yargısal Öbek Yapıları

101

2.1.1.4. Bitimli Kelime Şekli Esasında Kurulu, Özne Ve Yüklemden Oluşan İki Merkezli Yargısal Anlatım Birimleri. Cümle

101

2.2. Tamlayıcı (Atributif) Yapılar

101

2.2.1. Belirtme Yapıları

102

2.2.1.1. Bir İsimle Onun Niteliklerini Karşılayan Başka Bir İsmin Oluşturduğu Belirtme Öbekleri/ Sıfat Tamlaması

102

2.2.1.2. Takısız Belirtme Yapıları (Takısız İsim Tamlamaları)

104

2.2.1.3. Belirteni Zamir, Belirtileni İsim Olan Belirtme Yapıları

105

2.2.1.4. İki İsim Unsurundan Oluşan Belirtme Yapıları. İsim Tamlamaları

106

2. 2.1.4.1. Belirtili Öbek Yapıları / Belirtili İsim Tamlaması

106

2. 2.1.4.2. Belirtisiz Öbek Yapıları / Belirtisiz İsim Tamlaması

107

2.2.2.  Tümleme Yapıları

108

2.2.2.1. Dolaylı Tümleme Yapıları. Dolaylı Tümleç

111

2.2.2.2. Dolaysız Tümleme Yapıları. Düz Tümleç

112

2.2.3. Belirteç Yapıları

114

2.2.3.1. Belirteç Tümleyicisi + Fiil Kuruluşu Esasında Şekillenen Belirteç Öbekleri

118

2.2.3.1.1. Zaman Belirteci Tümleyicisi + Fiil Şeklinde Sıralanmış Model Dizimleri

118

2.2.3.1.2. Yer/Yön Belirteci Tümleyicisi + Fiil Modelleri

118

2.2.3.1.3. Tarz (Nitelik-Durum) Belirteci Tümleyicisi + Fiil Modelleri

118

2.2.3.1.4. Miktar (Azlık, Çokluk) Belirteci Tümleyicisi + Fiil Modelleri

119

2.2.3.1.5. Soru Anlamlı Tümleyiciler + Fiil Modelleri

119

2.2.3.1.6. Eylemi –se’li Fiil Şekilleriyle Şart Anlamında Temsil Eden Tümleyiciler + Tümlenen Fiil Modelleri

119

2.2.3.2. Belirteç Tümleyicisi + Zarf Tümleneni Diziliminde İşleyen Belirteç Yapıları

119

2.2.3.2.1. Zaman Tümleyicileri Niteliğinde Çalışan

                Belirtec Tümleyicisi + Zarf Yapılı Öbekler

119

2.2.3.2.2. Anlatımlarda Nitelik-Durum Belirteci Olarak Görev Üstlenen, Azlık-Çokluk Tümleyicileri+Zarf Yapıları

119

2.2.3.3. Belirteç Tümleyicisi + Sıfat Tümleneni Diziliminde İşleyen Belirteç Yapıları

119

2.2.3.3.1. Zaman Belirteci Tümleyicisi + Sıfat Modeli

119

2.2.3.3.2. Nitelik Belirteci Tümleyicisi + Sıfat Modeli

120

2.2.3.3.3. Miktar (Azlık, Çokluk) Tümleyicileri + Sıfat Modeli

120

2.3. Sıralı Öbek Yapıları

122

2.3.1. Bağlaçlı Öbek Modelleri

122

2.3.2. Çok İşlevli Leksik Dil Araçlarının Katılımıyla Oluşturulmuş Sıralı Öbek Modelleri

123

2.3.3. Bağlaçsız Öbek Modelleri

124

Bölüm 3. Yargısal Anlatımlar - Cümle

129

3.1. Yargısal Öbekler

130

3.2. Cümle, Yüklemin Türüne Göre Cümleler

132

3.2.1. İsim Cümleleri

132

3.2.2. Fiil Cümleleri

137

3.3. Yapıları Bakımından Cümleler

141

3.3.1. Yalın Anlatımlar. Yalın Cümle Modelleri

141

3.3.1.1. İsimlerden Kurulu, Tek Kelimelik Yalın Cümle Modelleri

141

3.3.1.2. Eyleme Morfolojik Yoldan İsimsi, Sıfatsı Ve Zarfsı Nitelik Kazandıran Fiil Şekilleri

142

3.3.1.3. Özne Ve Yüklem Şeklinde Bağımsız Kuruculardan Oluşan İki Bileşenli Yalın İsim Cümlesi Modelleri

142

3.3.1.4. Özne - Yüklem Kuruluşunda, Öbek Yapıları Esasında Oluşmuş İki Bileşenli Yalın İsim Cümleleri

142

3.3.2. Fiillerin Bitimli Şekilleri Esasında Oluşturulmuş Yalın Cümleler

144

3.3.2.1. Fiillerin Bitimli Şekilleriyle Oluşturulmuş Tek Ögeli Yalın Cümle Modelleri

145

3.3.2.2. Özne Ve Yüklemden Oluşan İki Ögeli Yalın Fiil Cümleleri

145

3.3.2.3. Fiilin Belirteç Şekilleriyle Oluşturulmuş Yalın Cümle Modelleri

149

3.3.2.4.  –miş/-yor/-(E/İ)r/-(y)EcEk/ gibi Yapıları

151

3.3.2.5.  -(i)yormuş/-(E/İ)rmiş/-(y)EcEkmİş gibi Yapıları

151

3.3.2.6. Karşılaştırma, Kıyaslama Bildiren –miş/-(y)EcEk/ kadar Yapıları

152

3.3.2.7.  -(y)EcEkmİş kadar Yapısı

152

3.4. Sıralı Anlatımlar

152

3.5.  Birleşik Anlatımlar. Birleşik Cümle Modelleri

160

3.5.1. Belirteç (Zaman) Anlamlarına Sahip Bitimli Fiil Şekilleri + Tamlanan Eylem Şeklinde Oluşan Birleşik Anlatım Modelleri

162

3.5.1.1. -Dİ –(y)Eli

162

3.5.1.2. -Dİ –mEdİ

163

3.5.1.3. -Dİ mİ(idi)

163

3.5.1.4. -mİş –mEmİş(idi

164

3.5.1.5. -(E/İ)r-mEz

165

3.5.1.6. -mIyor mu, -mAz mI, -mAsIn mI, Yapıları

166

3.5.2. Belirteç Anlamlı Yan Cümle+Temel Cümle Şeklinde Kurulan Bağımlı Birleşik Anlatımlar. Bağımlı Birleşik Cümle Modelleri

166

3.5.2.1. -sE Yapılı YC + TC Modelleri

167

3.5.2.2. Bitimli Şekiller + diye Ulacıyla Oluşturulan Birleşik Cümle Modelleri

169

3.5.2.2.1. İsimlerin Bitimli Şekilleri (İsimlerin Yüklem Ulamı)+ diye Yapıları

170

3.5.2.2.2. Bitimli Fiil Şekilleri + diye Yapısı

170

3.5.2.3. Temel Cümle + ki + Yan Cümle

173

3.5.2.4. İç Cümle

177

Bölüm 4.

Dilin Görevli/Yardımcı Leksemleri ve Söz Dizimindeki İşlevleri

181

4.1. Kiplik/Modalite Kavramı. Anlamları Ve Söz Dizimsel İşlevleri

183

4.1.1. Yalın Zamanlı Fiil Şekilleri + Morfolojik Araçların Katılımıyla Elde Edilen Kiplik Şekilleri

184

4.1.2. Kiplik / Modalite Leksemleri

201

4.2. Yaraçlar Ve Söz Diziminde İşlevsel Görevleri

206

4.3. İlgeçler Ve Söz Diziminde Üstlendikleri İşlevler

213

4.4. Bağlaçlar Ve Söz Diziminde İşlevleri

221

Bölüm 5.

Söz Diziminin Evrensel Yapıları Üzerine Görüşler

223

Bölüm 6

Cümle Çözümlemeleri

227-250

Taranan Eserler ve Kısaltmaları

251-254

Kaynakça

255

Dizin

259