Veri Haberleşmesi (Network) Temelleri

Yasin KAPLAN 

Her telekomcu ve GSM operatörleri mühendisleri ve teknik elemanları için.

OSI modeli esas alınarak hazırlanan kitap, üniversite öğrencileri ve bilgisayar ağları ile profesyonel olarak ilgilenen mühendisler için hazırlanmıştır. Sayısal iletimin temelleri, hata tespiti ve onarma/düzeltme teknikleri gibi başlangıç konularla yapılan bir girişi takiben, seri arayüzler, modemler, SDLC ve türevleri, X.25, PPP, ISDN, Frame Relay ve ATM konuları ele alınmıştır.

Kitapta, WAN kavramlarının yanı sıra Ethernet gibi LAN kavramlarına da ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Ayrıca ayrıntılı bir TCP/IP ve IP yönlendirme bölümü bulunmaktadır. H.323 Video & Voice over IP ve IPv6 gibi güncel başlıklar hakkında derin bilgilere yine bu kitap üzerinden ulaşabilirsiniz. E1 sayısal iletim ortamı hakkında çok detaylı bir bölüm bulunmaktadır.

Telnet ve FTP protokollerinin yapısı anlatılarak OSI modelinin en üst katmanlarına da değinilmektedir.  Bölüm sonlarına eklenen sorularla konu başlıklarının daha iyi bir şekilde kavranması ve okuyucuların kendilerini test etmeleri amaçlanmıştır.

Kitapta ele alınan konular aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• OSI Başvuru Modeli

• İletim Hattı Teorisi

• Sayısal Kodlama

• Hata Denetimi/Düzeltimi

• Seri Haberleşme ve RS-232 Arayüzü

• Modemler

• Synchronous Data Link Control, SDLC ve Türevleri

• X.25 Protokol Kümesi

• E1 İletim Şekli

• ISDN (BRI ve PRI)

• Frame Relay

• PPP (Point to Point Protocol)

• ATM Temelleri

• xDSL (ADSL, SDSL, IDSL)

• Ethernet ve Türleri

• TCP/IP

• IP Sürüm 6 (IPv6)

• IP Trafiğini ATM Ağları Üzerinde Taşımak İçin Yöntemler

• IP-IPX Yönlendirme Temelleri

• IP Yönlendirme Protokolleri

• Telnet Protokolü

• Dosya Aktarım Protokolü (FTP)

• H.323 Standardı(Voice and Video over IP)

• RFC’ler

İÇİNDEKİLER

Önsöz 

1. OSI Başvuru Modeli

1.1. Yedi Katmanlı Model

1.2. Fiziksel Katman

1.2. Veri Bağlantı Katmanı

1.3. Ağ Katmanı

1.4. Aktarım Katmanı

1.5. Oturum Katmanı

1.6. Sunuş Katmanı

1.7. Uygulama Katmanı

1.8. Özet

2. İletim Hattı Teorisi

2.1. Elektriksel İşaretlerin İletilmesi ve Kirchoff Yasası

2.2. Özet

3. Sayısal Kodlama

3.1. Kodlama Yöntemleri

3.1.1. NRZ, Sıfıra Dönüşsüz (Non Return to Zero)

3.1.2. RZ, Sıfıra Dönüşlü (Return to Zero)

3.1.3. NRZ I, Sıfıra Dönüşsüz Değişmeli (Non Return to Zero Invertive)

3.1.4. AMI, Dönüşümlü İz Terslemesi (Alternate Mark Inversion)

3.1.5. HDB3, Yüksek Yoğunluklu Çift Kutup 3 (High Density Bipolar 3)

3.1.6. PE, Faz Kodlaması (Phase Encode, Manchester)

3.1.7. CDP (Conditional Diphase)

3.2. Özet

4. Hata Denetimi ve Düzeltimi

4.1. Eşlik ve Eşliğin Hesaplanması

4.2. Dışlayıcı VEYA (Exclusive OR, XOR) Operatörü (^)

4.3. Ters Dışlayıcı VEYA (NXOR) Operatörü (~ ( - ^ - ))

4.4. Paralel Eşlik

4.5. Toplama Sınaması (Checksum)

4.6. Hamming Kodları ile Hata Düzeltimi

4.7. Verimli Kodlama

4.8. Modül 2 Aritmetiği

4.9. CRC (Cyclic Redundancy Check)

4.9.1. CRC Algoritması

4.9.2. CRC Örneği

     4.9.3. CRC Algoritmasının Donanım ile Uygulanması

4.9.4. CRC Algoritmasının Yazılım ile Uygulanması

4.9.5. Sık Kullanılan CRC Polinomları

4.9.6. İkili Düzende Polinomlar

4.10. Özet

5. Seri Haberleşme ve RS-232 Arayüzü

5.1. Tarihçe

5.2. Seri Haberleşme

5.3. Seri Haberleşme Yöntemleri

5.4. Bit Oranları

5.5. RS-232 Kablosu için Yaygın Bağlantı Şekilleri

5.6. RS-232-C Standart Bağlantısı

5.7. RS-232-C Standart Full-Duplex Kablo

5.7.1. Uyarma

5.7.2. Ekipman Hazırlığı

5.7.3. Devre Güvenilirliği

5.7.4. Kanal Hazırlığı

5.8. Standart Olmayan Diğer Bağlantı Şekilleri

5.8.1. Üç Telli Model

5.8.2. Geri Beslemeli (Loop-Back) Üç Telli Model

5.8.3. Geri Besleme ve Çift-Çarpraz Bağlantı ile Null Modem

5.9. Örnekler

5.9.1. DCE’ye Bağlı DTE

5.9.2. DTE’ye Bağlı DTE

5.10. RS-422, RS-423 ve RS-449

5.11. Seri Bağlantının Elektriksel Özellikleri

5.11.1. Ortak İşaret Toprağı

5.11.2. İşaret Karakteristikleri

5.11.3. İşaret Zamanlaması

5.11.4. Kabul Edilmiş Basitleştirmeler

5.12. Seri Haberleşme Uçbirim Uygulaması

5.13. Özet

6. Modemler

6.1. Modemlerin Sınıflandırılması

6.2. Modemlerin Mesafeye göre sınıflandırılması

6.2.1. Kısa Menzil

6.2.2. Ses Sınıfı

6.2.3. Geniş Band

6.3. Modemlerin Hat Tipine Göre Sınıflandırılması

6.3.1. Kiralık veya Özel

6.3.2. Çevirmeli (Dial-up)

6.4. Modemlerin Çalışma Şekline Göre Sınıflandırılması

6.4.1. Yarı Çift Yönlü (Half-duplex) 

6.4.2. Çift Yönlü (Full-duplex) 

6.4.3. Tek Yönlü (Simplex) 

6.5. Modemlerin Eşzamanlamaya Göre Sınıflandırılması     

6.5.1. Asenkron Modemler  

6.5.2. Senkron Modemler  

6.6. Modemlerin Modülasyon Tekniklerine Göre Sınıflandırılması     

6.6.1. AM (Amplitude Modulation) Genlik Modülasyonu  

6.6.2. QAM (Quadrature Amplitude Modulation) 

6.6.3. FM (Frequency Modulation)  Frekans Modülasyonu 

6.6.4. CPM (Continuous Phase Modulation) Sürekli Faz Modülasyonu

6.6.5. PM (Phase Modulation) Faz Modülasyonu

6.6.6. TCM (Trellis Coded Modulation) Trellis Kodlamalı Modülasyon

6.7. Veri İletimi için Modülasyon Nasıl Kullanılır?

6.8. Veri Oranı

6.9. Standartlar ve Protokoller

6.10. ITU (CCITT) Standartları

6.11. Dosya Transferi için Modemler Tarafından Kullanılan Protokoller

6.12. Bağlantının Sağlanması

6.13. Bugünkü Durum ve Gelecek

6.14. Modemler için V.90 Standardı

6.14.1. Ayrıntılı Olarak V.34 Kodlaması

6.14.2. Analog İşaretlerin Kuantalanmasından Kaynaklanan Gürültü

6.14.3. İşaret Gürültü Oranı (Signal-to-Noise Ratio, SNR)

6.14.4. Veriş (Upstream) ve Alış (Downstream) Kanalları: Asimetrik İşletim

6.14.5. V.90 Modem Bağlantısı

6.14.6. Ayrıntılı Olarak V.90 Kodlaması

6.14.7. V.90 Gereksinimleri

6.15. Özet

7. Eşzamanlı Veri Bağı Denetimi (SDLC) ve Türevleri

7.1. Teknoloji Temelleri

7.1.1. Çerçeve Şekli

7.2. Türetilmiş Protokoller

7.2.1. HDLC (High Level Data Control)

7.2.2. LAPB (Link Access Procedure, Balanced)

7.2.3. IEEE 802.2

7.2.4. QLLC

7.3. Özet

8. X.25 Protokol Kümesi

8.1. Fiziksel Katman

8.2. X.21 Sayısal Arabirimi

8.3. Bağlantı Katmanı

8.5. LAPB (Link Access Protocol, Balanced)

8.6. Paket Katmanı

8.7. Çağrı Kurulması

8.8. Paket Biçimleri

8.9. X.25 Durum Diagramları

8.8. Özet

9. E1 İletim Şekli

9.1. E1 (CEPT) İşaret Yapısı

9.2. Zaman Dilimi 0

9.3. Çoklu Çerçeveler (Multiframes)

9.4. Hata Denetiminin Kullanımı (CRC-4)

9.5. E1 Hat İşareti

9.6. E1 Hat Alarmı Durumları

9.7. Özet

10. ISDN - Tümleşik Hizmetler Sayısal Ağı

10.1. ISDN’nin Yararları

10.2. BRI (Basic Rate ISDN) Hizmeti

10.3. PRI (Primary Rate ISDN) Hizmeti   

10.4. ISDN Arayüzleri  

10.5. BRI Kablolaması ve Uç (Pin) Bağlantı Şekli  

10.6. BRI U Arayüzü   

10.6.1. BRI U Arayüzü Hat Kodlaması 

10.6.2. BRI U Arayüzü Hat Çerçevelemesi 

10.7. BRI S/T Arabirimi 

10.7.1. BRI S/T Hat Kodlaması 

10.7.2. BRI S/T Hat Çerçevelemesi 

10.7.3. Genel Çerçeveleme Notları     

10.7.4. Hat Çekişmesi 

10.8. PRI U Arabirimi 

10.8.1 Kuzey Amerikan T1 PRI Hat Kodlaması 

10.8.2. Uluslararası E1 PRI Hat Kodlaması 

10.8.3. Uluslararası E1 Çerçevelemesi 

10.8.4. Kuzey Amerikan T1 Çerçevelemesi 

10.9. ISDN D Kanalı  138

10.9.1. OSI Modeli Uyumluluğu  

10.9.2. Birinci Katman Tanımı 

10.9.3. Üçüncü Katman Tanımı 

10.9.4. İkinci Katman Bit Yığma  

10.9.5. Üçüncü Katman Ayrıntıları  

10.9.6. Bilgi Birimleri  

10.10. m-Law ve A-Law TANIMLARI    

10.11. Özet

11. Frame Relay

11.1. Teknoloji Temelleri   147

11.2. LMI Uzantıları 

11.3. Çerçeve Şekli    

11.4. LMI Mesaj Şekli

11.5. Genel Adresleme  

11.6. Multicasting   

11.7. Ağ Uyarlaması 

11.8. Özet

12. PPP (Point to Point Protocol)

12.1. PPP Bileşenleri  

12.2. Genel İşletim  158

12.3. Fiziksel Katman Gereksinimleri

12.4. PPP Bağ Katmanı 

12.5. PPP Bağ Denetim Protokolü   

12.6. Özet

13. ATM Temelleri

13.1. Genel Olarak ATM

13.2. ATM’in Tanımı

13.3. ATM’in Yararları

13.4. ATM Teknolojisi

13.4.1. Hücre Yapısı ve Alanlar

13.4.2. ATM Hizmet Sınıfları

13.5. ATM Standartları

13.6. ATM LAN Öykünmesi  171

13.7. ATM Üzerinde Ses (Voice Over ATM)

13.8. ATM Üzerinde Görüntü (Video over ATM)

13.9. ATM Trafik Yönetimi

13.10. ATM Uygulamaları

13.11. Özet

14. xDSL

14.1. Bakır Erişim Teknolojileri  

14.2. Bakır İletim Ortamının Taşıma Kapasitesi

14.2.1. T1 ve E1  

14.2.2. xDSL ve Endüstri Standartları 

14.2.3. Modem Benzeri Teknoloji  

14.2.4. Simetrik ve Asimetrik  

14.2.5. IDSL, HDSL, S-HDSL, ADSL, RADSL ve VDSL nedir? 

14.3. ADSL  182

14.3.1. Teknoloji  

14.3.2. Kanallama İşlemi 

14.4. Standartlar  

14.5. Uygulama Mimarisi   

14.6. Sistem Mimarisi   

14.6.1. ADSL Taşıma Kapasitesi  

14.6.2. Çerçeveleme  

14.6.3. Karıştırma - Sıra Bozma (Scrambling)  

14.6.4. Forward Error Correction 

14.6.5. Ton Sıralama

14.6.6. Takımyıldız Kodlama (Costellation Encoding)

14.6.7. Takımyıldız Kodlayıcı  

14.6.8. Gönderici (Transmitter)   

14.6.9. Başlangıç (Initialization)  

14.6.10. Yüksek Seviye Çevrim İçi Uyum - Bit Takas

14.7. ADSL Modülasyon Yöntemleri

14.7.1. Modülasyon Türleri

14.7.2. DMT ve CAP 

14.7.3. ADSL DMT Modülasyonu

14.7.4. ADSL DMT Parametreleri

14.8. Özet

15. Ethernet

15.1. Ethernet Çerçeve Yapısı

15.2. Çerçeveler Arası Boşluk (Interframe Gap)

15.3. Yarı Çift Yönlü (Half-Duplex) Ethernet - CSMA/CD

Erişim Protokolü

15.3.1. Dilim Zamanı (Slot Time)

15.3.2. Geri Çekilme (Backoff)

15.4. Çift Yönlü (Full-Duplex) Ethernet

15.5. Ethernet Fiziksel Katmanları

10.6. 10 Mbps Fiziksel Katmanları

15.6.1. 10Base5

15.6.2. 10Base2

15.6.3. 10Base-T

15.6.4. 10Broad36

15.6.5. 10Base-FL

15.7. 100 Mbps Fiziksel Katmanları

15.7.1. 100Base-TX

15.7.2. 100Base-FX

15.7.3. 100Base-T4

15.7.4. 100Base-T2

15.8. 1000 Mbps Fiziksel Katmanları

15.8.1. 1000Base-LX

15.8.2. 1000Base-SX

15.8.3. 1000Base-CX

15.8.4. 1000Base-T

15.9. Ethernet Konnektörleri

15.9.1. RJ-45

15.9.2. AUI

15.9.3. MII

15.10. Özet

16. Internet Protokolü - TCP ve UDP

16.1. TCP/IP Katmanları  

16.2. Internet Protokolü (IP) 

16.2.1. Yönlendirme  

16.2.2. Datagram   

16.2.3. Başlık Yapısı   

16.2.4. Datagramların Yokedilmesi 

16.2.5. Parçalara Ayırma ve Birleştirme   

16.3. İletim Denetimi Protokolü (TCP, Transmission Control Protocol)

16.3.1. Soket Yapısı ve Portlar

16.3.2. Bağlantılar

16.3.3. Bir Bağlantının Kurulumu 

16.3.4. Haberleşme  

16.3.5. Bağlantının Sona Erdirilmesi

16.3.6. Başlık Yapısı   

16.3.7. Hata Denetimi  

16.3.8. Akış Denetimi

16.4. UDP (User Datagram Protocol)

16.5. ICMP (Internet Control Message Protocol)

16.6. ARP, Adres Çözümleme Protokolu (Address Resolution Protocol)  

16.6.1. ARP Kullanım Örneği

16.7. Özet

17. Internet Protokolü Sürüm 6 (IPv6)

17.2. IPv6 Adresleri

17.3. ICMPv6

17.4. IPv6 - IPv4 Karşılaştırması

17.5. Özet

18. IP Trafiğini ATM Ağları Üzerinden Taşınması İçin Yöntemler 

18.1. Internet Protokolü (IP)

18.2. IEEE 802.X Ağları

18.3. ATM Ağları

18.4. ATM Ağları Üzerinde IP

18.4.1. LAN Öykünmesi

18.4.2. ATM Üzerinde IP

18.4.3. Bağlantı Yönetimi

18.5. Özet

19. IP ve IPX Yönlendirme Temelleri

19.1. IP Adresleri ve Sınıfları  

19.1.1. Uçlar ve Ağlar  

19.1.2. IP Adresleme  

19.2. Temel IP Yönlendirme   

19.2.1. Sınıflandırılmış IP Adresleme ve ARP’nin kullanımı

19.2.2. Doğrudan ve Dolaylı Yönlendirme   

19.2.3. Statik ve Dinamik Yönlendirme   

19.3. İleri IP Yönlendirme   

19.3.1. Ağ Maskesi

19.3.2. C Sınıfı Adreslerin Altağlara Bölünmesi 

19.3.3. Protokol Kümesi ve Platform ile TCP/IP Kurulum Örnekleri 

19.3.3.1. WAN Geçidine Yalnızca bir Ucun Bağlanması

19.3.3.2. WAN Geçidine LAN Bağlantısı

19.3.3.3. Kapalı WAN - Birbirine Bağlı LAN’ler

19.4. IPX Yönlendirme

19.5. Özet

20. IP Yönlendirme Protokolleri

20.1. Dahili Yönlendime Protokolleri

20.1.1. RIP (Routing Information Protocol)

20.1.2. OSPF (Open Shortest Path First)

20.1.2.1. Alanlar

20.1.2.2. Alan Sınırı Yönlendiricileri

(Border Gateway Routers) 

20.1.2.3. Yayın ve (Broadcast) ve Yayın Olmayan (Non-

Broadcast) Çoklu Erişim (Multi-Access) Ağları   

20.1.2.4. Atanmış ve Yedek Atanmış Yönlendiriciler

(Designated and Backup Designated Routers) 

20.1.2.5. Sanal Bağlantılar (Virtual Links)    

20.1.2.6. OSPF Arayüzü 

20.2. OSPF ve RIP Karşılaştırması     

20.2.1. Belirli Bir Arabirimin Hızını Anlayamama  

20.2.2. Ağ Değişimlerine Geç Cevap Verilmesi 

20.2.3. Güvenlik Eksikliği 

20.3. Harici Yönlendirme Protokolleri

20.3.1. EGP (External Gateway Protocol)  

20.3.2. BGP (Border Gateway Protocol)  

20.4. Özet

21. Telnet Protokolü

21.1. TCP/IP Üzerinden Telnet

21.2. Telnet Protokolünün OSI Modeli ve TCP/IP Mimarisindeki Yeri

21.3. Ağ Sanal Uçbirimi (Network Virtual Terminal)

21.4. Telnet ve Çift Yönlü (Full-duplex) İletim

21.5. Telnet Komutları

21.6. İşletim Sistemleri ve Telnet

21.7. Telnet ile E-Mail Alış-Verişi

21.7.1. E-mail Göndermek (SMTP)

21.7.2. E-mail Almak (POP)

21.8. Özet

22. Dosya Aktarım Protokolü (File Transfer Protocol)

22.1. Komut Seçenekleri

22.2. Komut Şekilleri

22.3. FTP Araçları

22.4. Özet

23. H.323 Standardı (Video and Voice over IP)

23.1. H.323 Neden Önemli?

23.2. H.323 Önemli Yararları

   23.3. Mimarisel Açıdan Bakış

23.3.1. Uçbirimler

23.3.2. Geçityolları (Gateways)

23.3.3. Geçit Çözümleyicisi (Gatekeeper)

23.3.4. Çoklu Nokta Denetim Birimleri

(Multipoint Control Units, MCU)

23.4. Çok Noktalı Konferanslar

23.5. H.323 Sürüm 2

23.5.1. Güvenlik

23.5.2. Hızlı Çağrı Kurulumu

23.5.3. Ek Hizmetler

23.5.4. T.120/H.323 Bütünleşmesi

23.5.5. H.323 Altında Haberleşme

23.5.6. Denetim

23.5.7. Ses

23.5.8. Görüntü

23.5.9. Veri

23.6. IP Ağları ve Çoklu Ortam Konferansı

23.7. Özet

Değerlendirme Soruları

Ek A. İlgili RFC’ler    

Ek B. Çok Bilinen TCP Port Numaraları

Ek C. Ethernet Tür Kodları

Kaynakça

Dizin

Bilgisayar Ağları ile İlgili diğer Teknik Kitaplarımız:

Bilgisayar Haberleşmesi ve Ağ Teknolojileri

Network TCP/IP ve UNUX El Kitabı

Network/Veri Haberleşmesi Uygulamaları

Veri Haberleşmesi Network Temelleri

Veri Haberleşmesi Network Kavramları

Java ve Yazılım Tasarımı (Network Programlama konusu var...)

Bilgisayar Ağları

Bilgisayar Ağları ve İnternet Mühendisliği

Diğer Mühendislik ve Teknik Kitaplarımızı incelemek için buraya tıklayınız.

Akademik Kitaplar - Bilimsel Kitaplar - Üniversite Kitapları